Περισσότερα από 40 εκατομμύρια κουτιά φαρμάκων πετιούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Την ίδια στιγμή, ένας στους 6 ασθενείς δηλώνει ότι έχει αντιμετωπίσει εμπόδια στη προμήθεια φαρμάκων, όπως οι ελλείψεις. Τα παραπάνω στοιχεία παρουσιάστηκαν την Πέμπτη 21 Μαρτίου, στο πλαίσιο δημόσιας διαδικτυακής συζήτησης με θέμα τη διαχείριση των φαρμάκων στην Ελλάδα, που διοργάνωσε η διαΝΕΟσις με αφορμή τη δημοσίευση σχετικής έρευνας κοινής γνώμης.
Στη συζήτηση, την έναρξη της οποίας χαιρέτισε ο Υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους και συντόνισε ο Διευθυντής Περιεχομένου της διαΝΕΟσις Ηλίας Νικολαΐδης, συμμετείχαν οι: Βασιλική Βακουφτσή, Πρόεδρος ΔΣ της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, Ιωάννα Δημητρακοπούλου Κουταβά, Διευθύντρια της οργάνωσης GIVMED, Κυριάκος Σουλιώτης, Καθηγητής Πολιτικής Υγείας, Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Πολιτικής Υγείας, και Μιχάλης Χειμώνας, Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ).
Ο Υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους άρχισε με μια γενικότερη τοποθέτηση σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιούνται στο σύστημα υγείας και σημείωσε ότι στόχος είναι να «βάλουμε το εθνικό σύστημα υγείας και τον τομέα της υγείας σε μία διαφορετική τροχιά από αυτή που είχε μπει μετά το μνημόνιο, την οικονομική κρίση και την περαιτέρω πίεση που δέχτηκε στην πανδημία». Κλείνοντας, ο Υφυπουργός ξεχώρισε κάποια από τα ευρήματα της έρευνας, όπως ο μεγάλος αριθμός ληγμένων φαρμάκων στα νοικοκυριά και η εκπαίδευση του πληθυσμού όσον αφορά την φαρμακευτική χρήση και κατανάλωση.
Τον κύκλο των τοποθετήσεων άνοιξε ο Κυριάκος Σουλιώτης, ο οποίος ως Πρόεδρος του Ινστιτούτου Πολιτικής Υγείας αλλά και συντονιστής της συνοδευτικής έκθεσης των αποτελεσμάτων της έρευνας, παρουσίασε τα βασικά ευρήματα. Υπογράμμισε την «αγωνία του κόσμου της υγείας για νέα ερευνητικά ευρήματα για τεκμηριωμένη λήψη αποφάσεων» λέγοντας ότι «η μελέτη φέρνει νέα ερευνητικά ευρήματα που μπορούν να σηματοδοτήσουν μία αλλαγή κουλτούρας». Επίσης, ο κ. Σουλιώτης τόνισε ότι η μελέτη αυτή έρχεται να φωτίσει δύο διαστάσεις: αφενός το αρνητικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα από τη λανθασμένη απόρριψη των φαρμάκων και αφετέρου το πρόβλημα πρόσβασης στο φάρμακα κάποιων ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Ο κ Σουλιώτης ανέφερε ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στα χαρακτηριστικά των ατόμων που αντιμετωπίζουν εμπόδια πρόσβασης στα φάρμακα, μελετώντας περαιτέρω το προφίλ τους και ειδικότερα παράγοντες όπως η εκπαίδευση, το εισόδημα, η γεωγραφική περιοχή, η ηλικία καθώς και η θεραπευτική κατηγορία. Επιπλέον, όσον αφορά τη δωρεά φαρμάκων, είπε ότι «αν η ελληνική κοινωνία κατανοήσει ότι κάποιοι τα έχουν ανάγκη, τότε νομίζω θα αλλάξει και τη στάση της» και τόνισε την ανάγκη για ένα πρόγραμμα ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης καθώς και της δικτύωσης μεταξύ των ιδιωτικών και των κοινωνικών φαρμακείων.
Η Ιωάννα Δημητρακοπούλου Κουταβά, επεσήμανε την ανάγκη για ισότιμη πρόσβαση στο φάρμακο και τα προϊόντα υγείας για τις ευπαθείς ομάδες. Αναφέρθηκε στο μήνυμα που λαμβάνουν στην GIVMED, την οργάνωση που διευθύνει, από το δίκτυο 196 κοινωφελών φορέων με το οποίο συνεργάζονται και επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα της έρευνας. Στη συνέχεια, υπογράμμισε ότι, σύμφωνα με την έρευνα, «το 22% των ερωτηθέντων είπαν πως αντιμετωπίζουν εμπόδια στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας» και ανέφερε ότι το «νούμερο αυτό σίγουρα θα πρέπει να μας ανησυχεί και αξίζει τον κόπο να ερευνηθεί παραπάνω». Διαπίστωσε επίσης, ότι, παρά τα προβλήματα που υπάρχουν γύρω από τη δωρεά φαρμάκων, «το θετικό είναι ότι οι άνθρωποι ανταποκρίνονται σε αυτή», και τόνισε τη σημασία της ενημέρωσης και της διευκόλυνσης της διαδικασίας. Κλείνοντας, χαρακτήρισε την έρευνα ως το «εφαλτήριο» για να συζητηθεί το πώς μπορούν να γίνουν θεσμικές αλλαγές σε σχέση με την πρόσβαση και τη δωρεά φαρμάκων, καθώς και σχετικά με το ζήτημα των ληγμένων φαρμάκων.
Στη συνέχεια, τον λόγο έλαβε η Βασιλική Βακουφτσή, η οποία στην τοποθέτησή της ξεχώρισε ορισμένα από τα ευρήματα της έρευνας, μιλώντας από την οπτική των ασθενών. Ανάμεσα στα θέματα αυτά ήταν ότι περισσότερα από 40 εκατομμύρια κουτιά φαρμάκων πετιούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα και ότι 1 στους 6 έχει δηλώσει ότι έχει αντιμετωπίσει εμπόδια στη προμήθεια φαρμάκων, όπως οι ελλείψεις. Η κ. Βακουφτσή επισήμαινε, επίσης, ότι «δυστυχώς η χώρα μας εξακολουθεί να έχει πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό ιδιωτικής δαπάνης». Κλείνοντας, τόνισε ότι πρέπει «να στοχεύσουμε σε μία καλύτερη ενημέρωση των πολιτών για τη σωστή διαχείριση του και την απόρριψη των φαρμάκων».
Τέλος, ο Μιχάλης Χειμώνας σημείωσε ότι τα 40 εκατομμύρια κουτιά με φάρμακα, που σύμφωνα με την έρευνα πετιούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα, «αντιστοιχούν στο 10% των φαρμάκων που πωλιούνται». Πρόσθεσε ακόμη ότι σύμφωνα με έρευνα του ΣΦΕΕ από το 2017-2018, «η κατανάλωση φαρμάκων στην Ελλάδα είναι περίπου στον μέσο όρο της Ευρώπης». Όσον αφορά τα φάρμακα, είπε ότι «έχουμε από τα πιο οικονομικά φάρμακα στην Ευρώπη, και ειδικά όσον αφορά τα πρωτότυπα φάρμακα». Αναφορικά με τις ελλείψεις σημείωσε ότι αυτές αποτελούν κυρίως αποτέλεσμα τόσο της κατανάλωσης των πολιτών, όσο και των μειωμένων εισαγωγών και των παράλληλων εξαγωγών. Τέλος, ο κ. Χειμώνας, όπως και οι υπόλοιποι ομιλητές, τόνισε τη σημασία της εγγραμματοσύνης σε θέματα υγείας και χρήσης φαρμάκων, ενώ έδωσε έμφαση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι χρόνια ασθενείς στην πρόσβαση στο φάρμακο.
