Έχουν περάσει 78 χρόνια από την απελευθέρωση του Άουσβιτς και της κατεχόμενης Ευρώπης από τον Κόκκινο Στρατό και η μνήμη ενάντια στη θηριωδία των Ναζί παραμένει ισχυρή.
Η 27η Ιανουαρίου έχει ορισθεί από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ως Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος των θηριωδιών των Ναζί στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο ΟΗΕ επέλεξε το 2005 να αφιερώσει αυτή τη μέρα του Ιανουαρίου στα θύματα Εβραίους συμβολικά, καθώς είναι η μέρα που οι δυνάμεις του Κόκκινου Στρατού απελευθέρωσαν τους κρατούμενους του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς, στο πλαίσιο της σοβιετικής επιχείρησης απελευθέρωσης των κατακτημένων περιοχών της Ανατολικής Ευρώπης, φτάνοντας μέχρι και στην καρδιά της Ναζιστικής Γερμανίας, το Ράιχσταγκ, όπου κυμάτισε η Κόκκινη Σημαία μετά την κατατρόπωση του στρατού των Ναζί 78 χρόνια πριν.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πραγματοποίησε νωρίτερα στο Ευρωκοινοβούλιο την καθιερωμένη τελετή της επετείου Μνήμης, όπου κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή από τους ευρωβουλευτές στη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, και στη συνέχεια υποδέχθηκαν την επιζήσασα Εβραία Μάργκο Φριντλάντερ η οποία απηύθυνε λόγο στο πλαίσιο των εκδηλώσεων τιμής της Ημέρας.
Η Φριντλάντερ η οποία έχει αισίως γιορτάσει τα 100α της γενέθλια συνελήφθη από τους Ναζί το 1944 στην προσπάθεια της να διαφύγει και μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Τερέζιενσταντ που βρίσκεται στη σημερινή Τσεχία. Ένα χρόνο νωρίτερα, η μητέρα και ο αδερφός της συνελήφθησαν από τους Ναζί και απελάθηκαν στο Άουσβιτς, όπου δολοφονήθηκαν μαζί με τους υπόλοιπους κρατούμενους Εβραίους.
Το μήνυμα ότι τα Ηνωμένα Έθνη πρέπει πάντα να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του αντισημιτισμού και όλων των άλλων μορφών θρησκευτικού φανατισμού και ρατσισμού, εκπέμπει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες με αφορμή τη σημερινή Διεθνή Ημέρα Μνήμης Θυμάτων Ολοκαυτώματος. «Σήμερα θυμόμαστε τα 6 εκατομμύρια Εβραίους άντρες, γυναίκες και παιδιά που χάθηκαν στο Ολοκαύτωμα, θυμόμαστε τους Ρομά και τους Σίντι και τα αμέτρητα άλλα θύματα αυτής της πρωτοφανούς φρίκης και προμελετημένης βαρβαρότητας. Το Ολοκαύτωμα καθόρισε τα Ηνωμένα Έθνη. Το ίδιο το όνομα μας επινοήθηκε για να περιγράψει τη συμμαχία που πολέμησε το ναζιστικό καθεστώς και τους συμμάχους του. Ο Χάρτης μας γραφόταν στο Σαν Φρανσίσκο καθώς το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου απελευθερωνόταν» αναφέρει εισαγωγικά στο μήνυμά του ο Αντόνιο Γκουτέρες.
Παράλληλα, παρατηρεί ότι «σήμερα γινόμαστε μάρτυρες μιας ανησυχητικής αναζωπύρωσης της ξενοφοβίας και του μίσους. Ο αντισημιτισμός, η παλαιότερη και πιο επίμονη μορφή προκατάληψης, βρίσκεται ξανά σε άνοδο. Οι προσπάθειες να υποβαθμιστεί το Ολοκαύτωμα και να αναβαθμιστεί η άρνησή του πολλαπλασιάζονται».
Σε αυτό το πλαίσιο, ο γενικός γραμματέας αφού αναφέρει ότι καμιά κοινωνία δεν έχει ανοσία στον παραλογισμό και τη μισαλλοδοξία, τονίζει πως «δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι το Ολοκαύτωμα θα μπορούσε να είχε προληφθεί». Ειδικότερα, επισημαίνει ότι οι απελπισμένες εκκλήσεις των θυμάτων δεν εισακούστηκαν, πολύ λίγοι μίλησαν, πολύ λίγοι άκουσαν, ακόμα λιγότεροι ύψωσαν τη φωνή τους με αλληλεγγύη.
Εν προκειμένω, ο Αντόνιο Γκουτέρες υπογραμμίζει πως το να θυμόμαστε το παρελθόν είναι βασικής σημασίας για να εξασφαλίσουμε το μέλλον και ότι η σιωπή μπροστά στο μίσος είναι συνενοχή.
Καταληκτικά, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ απευθύνει έκκληση «να δεσμευτούμε να μην μείνουμε ποτέ αδιάφοροι στα βάσανα των άλλων και ποτέ να μην ξεχάσουμε τι συνέβη ή να αφήσουμε τους άλλους να το ξεχάσουν», αλλά και «να είμαστε πάντα σε εγρήγορση για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας όλων».
Επετειακές τελετές και εκδηλώσεις για την Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος πραγματοποιούνται σήμερα σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και στη Γερμανία, όπου έγινε τελετή στην Μπούντεστανγκ.
Όμως, πολλές από τις εκδηλώσεις θα λάβουν και φέτος διαδικτυακή μορφή εξαιτίας της πανδημίας. Φυσικά, μία μικρή τελετή πραγματοποιήθηκε στο χώρο των μαρτυρίων του Άουσβιτς, όπου 1,1 εκατομμύρια Εβραίοι δολοφονήθηκαν από τους Ναζί στην κατεχόμενη Πολωνία.
Συνολικά 6 εκατομμύρια Ευρωπαίοι Εβραίοι και εκατομμύρια άλλοι άνθρωποι, μεταξύ αυτών και πολλοί κομμουνιστές, δολοφονήθηκαν από τους Ναζί και τους συνεργάτες τους στη διάρκεια της μαζικής εκκαθάρισης που πραγματοποιήθηκε κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ενάμιση εκατομμύρια εξ αυτών ήταν παιδιά.
